Otto Wichterle: Ο άνθρωπος που εφηύρε τους μαλακούς φακούς

0
331

Μια ιδιαίτερη τιμή επιφύλαξε στον Ότο Βίχτερλε, τον Τσέχο δημιουργό των μαλακών φακών επαφής, η Google την Τετάρτη, αφιερώνοντάς του ανήμερα της 108ης επετείου των γενεθλίων του το doodle στην πρώτη της σελίδα των αναζητήσεων για το τρέχον 24ωρο.

Ο όχι και τόσο γνωστός διεθνώς Τσέχος χημικός γεννήθηκε το 1913 στη Μοραβία της τότε Αυστροουγγαρίας και πέθανε το 1998.

Σπούδασε Χημεία και Ιατρική στην Πράγα, αποφοίτησε το 1936 και συνέχισε την έρευνά του στην πόλη Ζλιν, δημιουργώντας με την ομάδα του το συνθετικό υλικό σιλόν, συγγενικό του νάιλον, χρησιμοποιώντας πολιαμίδη. Ωστόσο το 1942 συνελήφθη και φυλακίστηκε για μερικούς μήνες από την Γκεστάπο.

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ο Βίχτερλε (που οι Τσέχοι προφέρουν «Βίχτρλε») επέστρεψε στο ερευνητικό του κέντρο και ασχολήθηκε επισταμένως με την οργανική χημεία. Το 1952 τέθηκε επικεφαλής του Ινστιτούτου Χημικής Τεχνολογίας της Πράγας. Από τότε αφοσιώθηκε στη δημιουργία υλικών που θα μπορούν να βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τους ανθρώπινους ιστούς χωρίς να τους δημιουργούν προβλήματα.

Το 1953 κατοχύρωσε την ευρεσιτεχνία για το υλικό που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για εφαρμογή στο μάτι αντί για τα ματογυάλια. Από το 1954 άρχισε να ετοιμάζει πειραματικά φακούς επαφής, αλλά ακόμη δεν είχε κατορθώσει τη δημιουργία λειτουργικών φακών, καθώς ανέκυπταν διάφορα πρακτικά προβλήματα.

Τελικά, και παρά τις πολιτικές εκκαθαρίσεις στο ινστιτούτο από το κομμουνιστικό καθεστώς της Τσεχοσλοβακίας από το 1958, καταφέρνει στα τέλη του 1961 να δημιουργήσει τους τέσσερις πρώτους φακούς επαφής από υδρογέλη, χρησιμοποιώντας πολύ φτωχό εξοπλισμό για τη διαδικασία, μεταξύ των οποίων κι ένα… δυναμό ποδηλάτου ενός από τους γιους του.

Εκείνα τα Χριστούγεννα, το απόγευμα της 25ης Δεκεμβρίου, πριν 60 έτη, φόρεσε τους φακούς επαφής που ο ίδιος είχε δημιουργήσει με επιτυχία, κι ας μην ήταν στους κατάλληλους βαθμούς μυωπίας για τα δικά του μάτια.

Με τα ταπεινά τους μέσα ο Βίχτερλε και η γυναίκα του Λίντα, παρήγαγαν στους τέσσερις πρώτους μήνες του 1962 5.500 φακούς επαφής, ενώ το 1965 η αμερικανική Εθνική Εταιρία Ανάπτυξης Ευρεσιτεχνιών (NPDC) απέκτησε τα αμερικανικά δικαιώματα παραγωγής των φακών επαφής τα οποία και παραχώρησε στην εταιρία Bausch & Lomb.

Το κομμουνιστικό καθεστώς όμως συνέχισε να κυνηγά τον δρα Βίχτερλε, που στήριξε και με την υπογραφή του την Άνοιξη της Πράγας του 1968. Απομακρύνθηκε από τις επιτελικές του θέσεις και η έρευνά του αντιμετώπισε νέα κρατικά εμπόδια, μέχρι την οριστική κατάρρευση του καθεστώτος το 1989.

Ο δρόμος από εκεί και πέρα για τον δρα Βίχτερλε ήταν στρωμένος με τιμές. Το 1990 έγινε πρόεδρος της Τσεχοσλοβακικής Ακαδημίας Επιστημών, και μετά τη διάλυση της Τσεχοσλοβακίας ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρος της Ακαδημίας Επιστημών της Τσεχίας. Έλαβε σειρά διακρίσεων και βραβείων, ενώ ένας αστεροειδής πήρε το όνομα Βίχτερλε το 1993.

Να επισημανθεί πάντως ότι μέχρι τα τελευταία του ο Βίχτερλε φορούσε γυαλιά…

πηγή: kathimerina.gr