Η προπαγάνδα και τα μέσα που χρησιμοποιεί, αποτελεί ένα από τα κυριότερα «όπλα», ενός πολέμου. Ήδη από την εποχή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, λειτούργησε ως μέσο «διάδοσης επιτυχιών στις μάχες», στην προσπάθεια να πειστούν οι μάζες για το «θετικό αποτέλεσμα». Μέσα ενημέρωσης, αποτέλεσαν τους αποκλειστικούς «φορείς διάδοσης» fake news, για οποιοδήποτε σκοπό. Γεγονότα που αποκρύπτονται ή διαστρεβλώνονται ανάλογα με τα συμφέροντα των εμπλεκόμενων ομάδων ή κρατών. Αρχικά, οι εφημερίδες και το ραδιόφωνο μετέδιδαν προπαγανδιστικές ομιλίες και επίσημα ανακοινωθέντα. Ο ερχομός όμως της εικόνας και η ευχέρεια που έδωσε το μοντάζ, άλλαξαν τα πάντα στην πληροφόρηση. Και μαζί «γιγάντωσαν» τις δυνατότητες αλλά και τις «επιτυχίες» της παραπληροφόρησης.
Η προπαγάνδα και τα fake news εκείνης της εποχής, μοιάζουν «νήπια» στις δυνατότητες που παρέχουν τα μέσα σήμερα. Το ίντερνετ και τα κοινωνικά δίκτυα, αποτελούν ιδανικές πλατφόρμες παραπληροφόρησης, σε σημείο μάλιστα, που να μην είναι διακριτό, το ψέμα από την αλήθεια.
Στα τελευταία γεγονότα που συμβαίνουν στην Γάζα, η προπαγάνδα αλλά και τα fake news, πρωταγωνιστούν και πάλι. Και οι πηγές πληροφόρησης, προσπαθούν να είναι αποτελεσματικές στο «fact checking», ώστε να μην γίνουν «συνένοχοι» της ψεύτικης προπαγάνδας. Ο μεγαλύτερος προβληματισμός των μεγαλύτερων δικτύων, είναι σήμερα η επαλήθευση των πλάνων συγκρούσεων και πολέμου. Μετά δε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τα μεγάλα διεθνή μέσα ενημέρωσης, δημιούργησαν δικά τους τμήματα «fact checking», για να αποφύγουν τη γκάφα.
Deepfakes
Ένα από τα ισχυρότερα «όπλα» της προπαγάνδας, αποτελούν σήμερα τα deepfakes. Τι ακριβώς είναι; Πλαστά βίντεο που δημιουργούνται από αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης και εμφανίζουν τους εικονιζόμενους να κάνουν ή να λένε πράγματα που δεν συνέβησαν ποτέ. Πως λειτουργούν; Με τη χρήση νευρωνικών δικτύων που περιλαμβάνουν αυτοκωδικοποιητές που χρησιμοποιούν τεχνικές εναλλαγής προσώπων. Ένα βίντεο-στόχος χρησιμοποιείται ως βάση του deepfake και στη συνέχεια, μια συλλογή από βίντεο του ατόμου που θέλει κάποιος να εισαγάγει στον «στόχο». Ο αυτόματος κωδικοποιητής είναι ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης βαθιάς εκμάθησης που έχει ως αποστολή τη μελέτη των βίντεο κλιπ, για να κατανοήσει πώς μοιάζει το άτομο από διάφορες οπτικές γωνίες και περιβαλλοντικές συνθήκες. Όλα αυτά, με τη χρήση ΑΙ (Τεχνητή Νοημοσύνη), μορφοποιούνται σε ένα ψεύτικο βίντεο. ¨Ένα και μόνο στατιστικό στοιχείο, μπορεί να δώσει το μέγεθος του προβλήματος. Τα deepfake βίντεο αυξάνονται με ρυθμό 900% το χρόνο.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα
Μία από τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις, το τι μπορεί να «δημιουργήσει», ένα deepfake, αποτέλεσε το βίντεο που εμφανίστηκε στο διαδίκτυο, λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Σε αυτό, εμφανίζεται ο πρόεδρος Ζελένσκι, να μιλά από το προεδρικό μέγαρο και να ζητά από τους Ουκρανούς να παραδώσουν τα όπλα. Το βίντεο φυσικά ήταν ψεύτικο, αλλά προκάλεσε αντιδράσεις στο διαδίκτυο. Δείτε το:
Το 2020 «γυρίστηκε», ένα deepfake, που εμφάνιζε τον Ρίτσαρντ Νίξον, να ανακοινώνει ότι η αποστολή του «Απόλλο 11», απέτυχε και ότι οι αστροναύτες θα μείνουν για πάντα στο φεγγάρι. Δείτε το σχετικό βίντεο:
Πριν από ένα χρόνο, τηλεοπτικό δίκτυο στη Νότια Κορέα, μετέδωσε το δελτίο ειδήσεων, με τις σημαντικότερες ειδήσεις της ημέρας. Αμέσως μετά αποκάλυψε, ότι το δελτίο ήταν όλο, ένα deepfake βίντεο, με την παρουσιάστρια του δελτίου. Το βίντεο προκάλεσε σάλο διαμαρτυριών, αλλά το κανάλι, συνέχισε να παρουσιάζει πολλά γεγονότα με αυτή την τεχνική.
Για να καταλάβει κάποιος την τεχνική που χρησιμοποιείται, αρκεί να δει το παρακάτω βίντεο. Αν εστιάσουμε στο πρόσωπο του ηθοποιού Μπίλ Χάντερ, θα παρατηρήσουμε να «μεταλλάσσεται» σε αυτό του Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ! Δείτε το:
Ένα βίντεο αυτής της τεχνολογίας, μπορεί πλέον να εντοπιστεί, αλλά ένα τέλειο deepfake, για να ανιχνευθεί, χρειάζεται σύγχρονα λογισμικά ασφαλείας, που ήδη έχουν αναπτυχθεί από μεγάλες εταιρείες. Παρόλα αυτά όμως, η «μάζα», δεν θα το ξεχωρίσει.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος, οδηγείται στο συμπέρασμα ότι ένα βίντεο είναι «πλαστό», από την δυνατότητα που έχει στη μελέτη κατά 45%. Και παρά το ότι οι προσλαμβάνουσες που δέχεται είναι χαμηλές σε ποσοστό, καταφέρνει τελικά να έχει ένα ασφαλές συμπέρασμα για τη γνησιότητα αυτού που βλέπει. Αν προσπαθείτε να εντοπίσετε ένα «ψεύτικο» βίντεο, παρατηρείστε τον αφύσικο φωτισμό, το δέρμα του προσώπου και τα μαλλιά. Κάπου θα υπάρχει ένα ψεγάδι.
Όπως πολύ εύκολα μπορεί κάποιος να αναλογιστεί, ένα deepfake, είναι δυνατόν να προκαλέσει ένα ντόμινο γεγονότων, που θα στηρίζεται σε μία ψεύτικη δήλωση, που κάποιοι χάκερ, πρόβαλαν για παράδειγμα, επεμβαίνοντας στο πρόγραμμα μεγάλου δικτύου.
‘Όποιος έχει πρόσβαση στην τεχνολογία deepfake, μπορεί να κάνει κάποιον να μοιάζει σαν να λέει ή να κάνει σχεδόν οτιδήποτε. Η νομική πλευρά του θέματος, έχει πολλά κενά. Που θα πρέπει να συμπληρωθούν, ώστε να τα deepfake βίντεο, να μην λειτουργούν ως μέσο προπαγάνδας, σε οποιαδήποτε περίπτωση.
Πηγή: dnews.gr
