Αναφερόμενος στα ελληνοτουρκικά ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε ότι «έχουμε σημειώσει καλή πρόοδο τους τελευταίους μήνες όσον αφορά στην εξομάλυνση των σχέσεών μας και είναι προς το αμοιβαίο συμφέρον μας να συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο», ενώ για το Κυπριακό υπογράμμισε πως «η δέσμευσή μας για την κυριαρχία της Κύπρου, την εδαφική ακεραιότητά της και τη λύση ενός κράτους, στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας είναι ακλόνητη».
Στην ομιλία του ο πρωθυπουργός έκανε εκτενή αναφορά στην πρόκληση της κλιματικής κρίσης και πρότεινε μεταξύ άλλων μία «παγκόσμια συμμαχία» για την αντιμετώπιση των επιπτώσεών της.
Γνωστοποίησε μάλιστα ότι σε επιστολή που έχει απευθύνει προς τους ηγέτες του ΕUMED 9, τονίζει ότι «οι περιστάσεις απαιτούν πλέον να δράσουμε εκτός του μακροπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ και των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις», αλλά και «να ηγηθούμε των προσπαθειών σε ολόκληρη την ΕΕ για τον καθορισμό και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου, με τους κατάλληλους πόρους, το οποίο θα αντιμετωπίζει τις νέες προκλήσεις».
Ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε την υποψηφιότητα της Ελλάδας για το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την περίοδο 2025-2026 και τόνισε πως εάν εκλεγεί, θα καταστήσει το κλίμα και τη μετανάστευση κεντρικούς άξονες της θητείας της στο Συμβούλιο Ασφαλείας, μαζί με τον σεβασμό για το Διεθνές Δίκαιο και την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας.
Υπογράμμισε πως η σημερινή συλλογική προσέγγιση της παγκόσμιας κοινότητας στα ζητήματα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και της διαχείριση της μετανάστευσης «δείχνει ότι υπάρχει χάσμα ανάμεσα στη ρητορική και την υλοποίηση της πολιτικής».
«Όταν έχουμε ζήσει ένα καλοκαίρι σαν αυτό του 2023 -το θερμότερο που έχει καταγραφεί ποτέ στα χρονικά- και όταν συνεχίζουμε να μιλάμε αντί να αναλαμβάνουμε δράση για την αντιμετώπιση των κύριων κινητήριων δυνάμεων πίσω από την παράνομη μετανάστευση, ή ακόμα και για την εφαρμογή των υφιστάμενων διακρατικών συμφωνιών, στην πραγματικότητα αποτυγχάνουμε».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός υπενθύμισε την προειδοποίησή του πριν από 12 μήνες από το ίδιο βήμα ότι «χωρίς πολυμερή συνεργασία οι καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής θα γίνουν σύντομα ο κανόνας κι όχι η εξαίρεση» και πρόσθεσε:
«Δώδεκα μήνες μετά, αυτή η νέα πραγματικότητα είναι, δυστυχώς, εδώ. Αυτό το καλοκαίρι πλημμύρες, πυρκαγιές, καύσωνες και κατολισθήσεις έπληξαν τον ευρωπαϊκό Νότο, τη Βόρεια Αφρική και τη Μεσόγειο, προκαλώντας πρωτοφανείς καταστροφές στην περιοχή, από τη Σλοβενία έως την Λιβύη, από την Ιταλία έως την Ελλάδα».
Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στις επιπτώσεις για την χώρα μας όπου η μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει καταγραφεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση μαινόταν αδιάκοπα επί σχεδόν δύο εβδομάδες στον Έβρο και 10 ημέρες μετά επλήγη από την καταιγίδα «Daniel» όπου στην περιοχή της Θεσσαλίας έπεσε διπλάσια βροχή σε μια ημέρα από όση πέφτει στο Λονδίνο σε έναν ολόκληρο χρόνο.
«Οι επιπτώσεις αυτών των φαινομένων σε ολόκληρη τη Μεσόγειο είναι πρωτοφανείς», επισήμανε ο κ. Μητσοτάκης, προσθέτοντας: «Ζωές χάνονται, επιχειρήσεις καταστρέφονται, για κάποιες κοινότητες τα πάντα ανατρέπονται, η κοινωνική συνοχή υπονομεύεται, τα εύθραυστα οικοσυστήματα των πιο πολύτιμων βιοτόπων μας τίθενται σε σοβαρό κίνδυνο».
Όπως είπε, «η Ελλάδα, και οι πολλοί φίλοι και γείτονές μας που βρέχονται από τη Μεσόγειο, αντιμετωπίζουν πλέον παρόμοιες προκλήσεις με τις χώρες που έχουν βρεθεί στο «μάτι του κυκλώνα» της κλιματικής κρίσης και, όπως αυτές οι χώρες, χρειαζόμαστε μια πολύ πιο συντονισμένη απάντηση».
Στο πλαίσιο αυτό υπογράμμισε την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην βραχυπρόθεσμη προσαρμογή σημειώνοντας ότι η ανάγκη να γίνουμε πιο ανθεκτικοί συνιστά αλλαγή για το σήμερα, όχι για το αύριο.
Έκανε λόγο μάλιστα για «αποτυχία για την Ευρωπαϊκή Ένωση, όχι μόνο από πλευράς πολιτικής αλλά και στο μέτωπο της διάθεσης οικονομικών πόρων», σημειώνοντας ότι «ξοδεύουμε «ψίχουλα» για την προσαρμογή και την παροχή έκτακτης βοήθειας».
Επιστολή στους ηγέτες του EUMED 9
«Έχουμε δύο ταμεία των οποίων οι πόροι έχουν εξαντληθεί. Αυτό πρέπει να αλλάξει», ανέφερε και γνωστοποίησε ότι «αυτή την εβδομάδα έστειλε επιστολές στους ηγέτες της EU-Med 9 προτείνοντας δύο λύσεις, βραχυπρόθεσμα, για το ζήτημα της προσαρμογής:
- πρώτον, να αναγνωρίσουμε ότι οι περιστάσεις απαιτούν πλέον να δράσουμε εκτός του μακροπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ και των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.
- δεύτερον, να ηγηθούμε των προσπαθειών σε ολόκληρη την ΕΕ για τον καθορισμό και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου, με τους κατάλληλους πόρους, το οποίο θα αντιμετωπίζει τις νέες προκλήσεις με τις οποίες βρισκόμαστε τώρα αντιμέτωποι».
Σημειώνεται ότι η συνεδρίαση των ηγετών των 9 χωρών του ευρωπαϊκού νότου είναι προγραμματισμένη για την επόμενη εβδομάδα, στις 29 Σεπτεμβρίου, στην Βαλέτα της Μάλτας.
Επικαλούμενος μάλιστα και τα προβλήματα που αντιμετώπισαν όχι μόνο ο ευρωπαϊκός Νότος, αλλά και άλλες χώρες όπως ο Καναδάς πρότεινε τη δημιουργία μιας «παγκόσμιας συμμαχίας για την προσαρμογή».
Έκανε λόγο για «ένα forum όπου θα μπορούμε να παράγουμε νέα συλλογική σκέψη, ανανεωμένη συνεργασία, να προσφέρουμε πρόσβαση σε νέα χρηματοδότηση για την προώθηση της προσαρμογής σε βραχύ χρονικό ορίζοντα, προτού να είναι πολύ αργά».
Ανέδειξε επίσης την αναγκαιότητα να επενδύουμε περισσότερο στην κοινή χρήση νέων τεχνολογιών για προηγμένη πρόγνωση και μοντέλα για μετεωρολογικά φαινόμενα και αφού υπογράμμισε ότι θα επιδιώξουμε τη συγκρότηση μιας συμμαχίας για την προσαρμογή στο πλαίσιο της ερχόμενης συνόδου για το κλίμα, COP28, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, πρόσθεσε:
«Μόνο μέσα από τη συνεργασία μας μπορούμε να κάνουμε πραγματική διαφορά, αντλώντας διδάγματα ο ένας από τον άλλον, αλλά και ανταλλάσσοντας βέλτιστες πρακτικές και λύσεις».
Έφερε μάλιστα και το παράδειγμα του αριθμού έγκαιρης ειδοποίησης «112», για έκτακτες περιστάσεις, που διαθέτει η Ελλάδα σημειώνοντας ότι διαδραμάτισε τεράστιο ρόλο στην ελαχιστοποίηση της απώλειας ζωής.
Το μεταναστευτικό
Όσον αφορά την μετανάστευση, την οποία χαρακτήρισε ως την δεύτερη μεγάλη πρόκληση της εποχής μας, υπογράμμισε ότι είναι κρίσιμο «η διεθνής κοινότητα να συνεργαστεί για να προχωρήσει σε μια πολύ πιο εμπεριστατωμένη και συντονισμένη προσέγγιση που θα αντιμετωπίζει τα βαθύτερα αίτια της μετανάστευσης, την εμπορία ανθρώπων και τη διακίνηση μεταναστών, και θα προωθεί νόμιμες οδούς μετακίνησης».
Ειδικότερα όσον αφορά τα βαθύτερα αίτια , ανέδειξε την ανάγκη «να αντιμετωπίσουμε τις αρνητικές πολιτικές, κοινωνικοοικονομικές και κλιματικές εξελίξεις στην πηγή, στις χώρες προέλευσης αλλά και στις χώρες διέλευσης», εξηγώντας ότι «αυτό σημαίνει περισσότερες ειδικά σχεδιασμένες, καινοτόμες, πολυμερείς συνεργασίες για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ευκαιρίες στους τόπους προέλευσης».
«Στην πράξη μιλάμε για επενδύσεις στις υποδομές, στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Όλα αυτά μπορούν να μειώσουν τη φτώχεια, την ανεργία και την ανισότητα. Πρόκειται επίσης για τη δημιουργία κινήτρων για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και των μικρών επιχειρήσεων, πάντοτε προωθώντας παράλληλα τη χρηστή διακυβέρνηση και την ενίσχυση του ρόλου των γυναικών», ανέφερε.
Όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης, «η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας μεταναστευτικής κρίσης».
«Θα είμαι ξεκάθαρος: η Ελλάδα πάντοτε θα είναι μία ανοιχτή και φιλόξενη χώρα για όσους διαφεύγουν από διωγμούς και βία, καθώς και για τους οικονομικούς μετανάστες που αναζητούν ένα νέο μέλλον μέσω νόμιμων οδών», πρόσθεσε, σημειώνοντας πως «η οικονομία μας αναπτύσσεται και πάλι, προσελκύουμε σημαντικές επενδύσεις από το εξωτερικό και υπάρχουν πολλές ευκαιρίες απασχόλησης στη χώρα μου, ωστόσο, πρέπει να καλύψουμε αυτές τις κενές θέσεις εργασίας με τους δικούς μας όρους, όχι με αυτούς που θέτουν οι εγκληματικές συμμορίες».
Όπως είπε, «η πολιτική της Ελλάδας είναι αυστηρή αλλά δίκαιη», «επικεντρωνόμαστε στην πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών επιστροφής, εστιάζουμε, όμως, και στη διευκόλυνση της ασφαλούς, ομαλής και νόμιμης μετανάστευσης, ενώ παράλληλα εξετάζουμε με ταχύτητα τις αιτήσεις ασύλου».
Σημείωσε ότι «τις τελευταίες εβδομάδες υπάρχουν ενδείξεις σε όλη τη Μεσόγειο ότι η πίεση στα σύνορά μας, δυστυχώς, αυξάνεται πάλι» και υπογράμμισε πως γι’ αυτό τον λόγο η αποτροπή των αναχωρήσεων πρέπει να είναι η αφετηρία.
«Πρέπει να διαλύσουμε το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών και τα δίκτυά τους, αν θέλουμε να σταματήσουμε τους ανθρώπους να ξεκινούν τέτοια επικίνδυνα ταξίδια», ανέφερε και ανέδειξε την σημασία της συνεργασίας σε διμερές και πολυμερές επίπεδο για να ενισχύσουμε τους συνοριακούς ελέγχους και τους μηχανισμούς επιτήρησης για τον εντοπισμό και την αναχαίτιση των λαθρεμπόρων και των δραστηριοτήτων τους.
«Αλλά, πάνω απ’ όλα, αν θέλουμε να λύσουμε το πρόβλημα στη Μεσόγειο, πρέπει να συνεργαστούμε με τις χώρες-εταίρους μας. Με την Τουρκία, φυσικά, αλλά και τους γείτονές μας στη Βόρεια Αφρική», συμπλήρωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Ελληνοτουρκικά
Αναφερόμενος στα ελληνοτουρκικά στον απόηχο της συνάντησης με τον κ. Ερντογάν υπογράμμισε ότι «η κύρια διαφορά μας σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο είναι εξαιρετικά σημαντική, και παραμένει, μπορεί, ωστόσο, να επιλυθεί σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, ειδικά τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, και στο πνεύμα των σχέσεων καλής γειτονίας».
«Έχουμε σημειώσει καλή πρόοδο τους τελευταίους μήνες όσον αφορά στην εξομάλυνση των σχέσεών μας και είναι προς το αμοιβαίο συμφέρον μας να συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο», συμπλήρωσε.
Κυπριακό
Όσον αφορά το Κυπριακό επισήμανε ότι παραμένει στον πυρήνα του, ένα ζήτημα παράνομης εισβολής και κατοχής, κατά παράβαση των θεμελιωδών αρχών του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
«Η δέσμευσή μας για την κυριαρχία της Κύπρου, την εδαφική ακεραιότητά της και τη λύση ενός κράτους, στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας είναι ακλόνητη. Είναι θέμα αξιοπιστίας και αποφασιστικότητας να υπερασπιστούμε τις βασικές αξίες και αρχές στις οποίες βασίζονται τα Ηνωμένα Έθνη», υπογράμμισε και πρόσθεσε:
«Η εξεύρεση μιας δίκαιης, βιώσιμης και αμοιβαία αποδεκτής λύσης του Κυπριακού εξακολουθεί να είναι κύρια προτεραιότητα για την Ελλάδα. Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε απολύτως τις προσπάθειες υπό την ηγεσία του ΟΗΕ για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, πάντα στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».
Τέλος ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στις εξελίξεις στην Ουκρανία σημειώνοντας ότι συνολικά, η διεθνής κοινότητα έχει αντισταθεί σθεναρά στην πρόκληση και καταστροφική προσπάθεια του Πούτιν να αναθεωρήσει την Ιστορία.
«Σήμερα, ωστόσο, η εκτίμηση της Ρωσίας είναι ότι το ΝΑΤΟ, η ΕΕ, οι άλλοι εταίροι που στηρίζουν την Ουκρανία, θα χάσουν τελικά το κουράγιο να συνεχίσουν αυτόν τον αγώνα» ανέφερε και πρόσθεσε: «Αυτό δεν πρέπει να συμβεί και δεν θα συμβεί. Δεν θα εγκαταλείψουμε ποτέ την Ουκρανία, διότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι θα εγκαταλείπαμε τις ίδιες τις αρχές της ειρήνης, της δημοκρατίας, του σεβασμού στο Διεθνές Δίκαιο, που είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τόσους πολλούς σε αυτή την αίθουσα».
Πηγή: dnews.gr